ฤดูฝนอันชุ่มฉ่ำ ส่งให้มวลต้นไม้เขียวขจี แตกกิ่งก้านสาขา งอกงามเพื่อออกดอก ออกผล เหล่าไม้ยืนต้นมีอายุเพิ่มขึ้นอีกขวบปี ลูกไม้เล็กๆ พร้อมจะเจริญเติบโต เป็นต้นใหม่ แมลงหลายชนิดถึงวงจร โตเป็นตัวเต็มวัย กลายเป็นวัยเจริญพันธุ์เพื่อสืบลูกหลานต่อไป ถ้าเรายกให้แมลงทับผู้มีสีสันสวยงามเป็นราชินีแห่งมวลแมลงทั้งหลาย คงปฏิเสธไม่ได้ว่าราชาของแมลง คือ กว่าง นั่นเอง ด้วยมีรูปร่าง สีสัน สวยงาม ลีลาท่าทางสง่างาม ไม่ต่างไปจากการเยื้องย่างของม้าเลย
กว่าง เป็นแมลงอีกชนิดหนึ่งที่มาพร้อมกับสายฝน ผู้คนต้อนรับ อย่างเป็นมิตร ด้วยวงจรของกว่าง ไม่ได้เป็นศัตรูแก่เกษตรกร แต่กลับ มีคุณค่าทางจิตใจสำหรับชาวชนบทภาคเหนือ โดยเฉพาะ
กว่างเป็นแมลงตระกูลด้วงปีกแข็ง ตัวผู้จะมีลักษณะสง่างาม ความเป็นนักสู้ที่มีลีลาการต่อสู้ ที่คล่องแคล่วความมีเสน่ห์ ของกว่างนอกจากรูปร่างท่าทางแล้วยังเป็นแมลงชนิดเดียวที่อยู่ภายใต้อาณัติการ ควบคุมของคน ไม่ว่าต้องการให้เดินไป ทางซ้าย ขวา หน้า หรือหลัง กว่างทำได้ดั่งใจคนเสมอ ด้วยเหตุนี้ กว่างจึงเป็นที่ชื่นชอบของผู้คนเสมอมา
กว่างจะมีวงจรในรอบหนึ่งปี ในระยะที่เป็นตัวหนอนหรือตัวด้วงจะมีสีขาว ตัวโต มีความยาวประมาณ 5 - 6 เซนติเมตร และเส้นรอบวง ประมาณ 1 นิ้ว ในช่วงนี้จะอยู่ในดินชอบกินเศษใบไม้ผุ ตอไม้หรือต้นไม้ที่ผุ เป็นการช่วยธรรมชาติในการย่อยสลายใบไม้ต้นไม้ให้กลายเป็นปุ๋ยแก่ดินได้เป็นอย่างดี ต่อมากลายเป็น ดักแด้และตัวเต็มวัยเป็นวัยเจริญพันธุ์พร้อมสืบเผ่าพันธุ์ได้ ในช่วงที่เป็น ตัวหนอนถึงตัวเต็มวัยใช้เวลา ประมาณ 1 - 2 เดือน ก่อนที่จะถึงฤดูฝน เมื่อฝนตกลงมาทำให้ดินอ่อน
ด้วงกว่างที่เจริญเติบโตเต็มที่ก็จะดันดินออกมาสู่โลกภายนอกเพื่อหาแหล่งอาหารใหม่และเพื่อการผสมพันธุ์ กว่างตัวผู้ที่แข็งแรงเท่านั้นที่มีโอกาสรอดเพื่อการผสมพันธุ์ โดยกว่างจะต่อสู้เพื่อแย่งชิงตัวเมียและฝ่ายที่ชนะ ก็จะได้รับรางวัลได้ผสมพันธุ์กับตัวเมีย เป็นการคัดเลือกสายพันธ์ที่ดีตามธรรมชาติ
กอนกว่าง เป็นแหล่งหาอาหารของกว่างที่โตเต็มวัย มักพบเจอกว่างบริเวณกอไผ่ที่มีหน่อไม้ เด็ก ๆ ที่ชอบ เล่นกว่างมีวิธี จับกว่าง โดยใช้เกิ๋นพาดไปยังกอไผ่แล้วปีนขึ้นไป เขย่าให้กว่างที่เกาะอยู่หล่นลงมา ผู้อยู่ข้างล่าง ก็จะวิ่งเก็บ นอกจากพบเจอกว่าง บริเวณกอไผ่แล้วยังสามารถหากว่างได้ตามต้นคราม ที่มีดอก สีน้ำเงิน ชาวบ้าน นิยมนำมาทำเป็นสีย้อมเสื้อผ้าหม้อฮ่อม อาหารที่กว่างชอบเป็นพิเศษ ได้แก่ หน่อไผ่ ใบคราม หรือเปลือกไม้อื่น ๆ เช่น ไม้แพ่ง ไม้มะกอก เป็นต้น
หลังจากได้กว่างมาจากป่าแล้วชาวบ้าน โดยเฉพาะเด็ก ๆ จะนำมาเลี้ยง โดยผูกเชือกที่เขากว่างติดกับไม้ และให้อาหาร ที่กว่างชอบ คือ อ้อย
กว่างตัวเมียเหยื่อล่อตามธรรมชาติ ชื่อกว่างแม่อีลุ้ม เป็นกว่างที่ไม่มีเขา แต่มีเสน่ห์ยั่วยวนใจแก่กว่างตัวผู้ ทั้งหลายอันได้แก่
กว่างกิกว่างตัวเล็ก เขาสั้น ไม่สมบูรณ์
กว่างแซม มีลักษณะดี ท่าทางสง่างาม คล่องแคล่ว ตัวขนาดกลาง
กว่างซ่ง เป็นกว่างที่มีลักษณะดีที่สุด ตัวโต สง่างาม เขายาว สีสันสวย
สีของกว่างจะมีสีแดงเปลือกมังคุด มันเงา ไปจนถึงสีดำมันเงาเหมือนสีของเฟอร์นิเจอร์ เช่น เปียโน หรือเครื่องเสียงชั้นดีจากต่างประเทศ ที่เป็นสีมะฮอกกานี สีแดงของไม้มะค่า กว่างบางตัวมีสีดำเหมือน สียางไม้รัก ชาวบ้านเรียกชื่อกว่างตามสี เช่น ถ้ากว่างสีดำออกแดงเรียกว่ากว่างรักน้ำใส ถ้าสีดำสนิทเรียกว่า กว่างรักน้ำปู๋
กว่างให้ความบันเทิงใจแก่ผู้คน มีเกมการแข่งขันที่ชาวบ้านนิยมเล่นกัน เรียกว่า ชนกว่าง นิยมเล่นในช่วงหน้าฝนที่มีกว่างออกมาก
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น